Jak robić dobre zdjęcia? Poradnik
Przeglądasz mnóstwo dobrych zdjęć i wiesz, że mają to coś. To COŚ jednak trudno określić? Przygotowaliśmy dla Ciebie 5 rad, które zamienią Cię z początkującego w profesjonalistę. Sprawdź o czym warto pamiętać nawet jeśli robisz zdjęcia małym aparatem lub smartfonem i dowiedz się dlaczego warto chwalić się swoimi fotografiami. Oto mini poradnik fotograficzny!
Aparat fotograficzny to nie wszystko. Oczywiście sprzęt jest ważny, ale fotograf Chase Jarvis – jeden z najbardziej wziętych profesjonalistów w Stanach Zjednoczonych mawia, że „najlepszy aparat to ten, który masz właśnie przy sobie”. A to znaczy, że doskonałe zdjęcia mogą powstać nawet przy użyciu smartfonów, które mają zresztą coraz więcej coraz bardziej rozbudowanych funkcji. Dlatego też pamiętaj – dobre fotografie to przede wszystkim Twoje oko, umiejętność patrzenia i kreatywność. Co musisz wiedzieć, by robić lepsze zdjęcia?
1. Pokaż to, co chcesz, czyli jak kadrować zdjęcia?
Niektórzy sądzą, że program do przerabiania zdjęć może uratować każdą fotografię. Niestety, ale tak nie jest i zarówno darmowe edytory, jak i zaawansowane programy dla profesjonalistów są niebywałą pomocą, ale nie będą w stanie naprawić źle wykonanego zdjęcia. Jedną z najważniejszych kwestii dotyczących fotografowania jest więc odpowiednie kadrowanie, ale… czy wiesz na co musisz zwracać uwagę?
- Co jest najważniejsze na zdjęciu?
Zastanów się, co chcesz pokazać na zdjęciu. Wielu początkujących stara się robić kreatywne i bardzo oryginalne zdjęcia (eksperymentowanie to świetny pomysł!), ale gdy forma bierze górę nad treścią może zdarzyć się, że obraz nie do końca przedstawia to, co w naszym zamyśle było jego głównym motywem. Dotyczy to np. zdjęć zabytków, których fotografowane są jedynie detale. Piękne motywy architektoniczne wyglądają kapitalnie, ale niestety to nie one oddają w pełni klimat np. urokliwej, wąskiej uliczki w Wenecji.
Dlatego pamiętaj, że w fotografii bardzo istotny jest kontekst. Wykonuj szerokie ujęcia, fotografuj detale, ale zawsze miej na uwadze to, co chcesz zaprezentować na swoim zdjęciu. Dzięki temu, oglądający Twoje fotografie odczują klimat, który chcesz uchwycić, a Tobie znacznie łatwiej będzie przypomnieć sobie najciekawsze momenty zapisane na zdjęciach.
- Jak fotografować ludzi?
Kadrowanie dotyczy absolutnie każdej dziedziny fotografii – również portretów i fotografowania rodziny. Jeśli fotografujesz ludzi, staraj się wykonywać zdjęcia tak, by w kadrze pozostawić im trochę „oddechu”. Co to znaczy? Gdy robisz zdjęcie całej postaci, zadbaj o przestrzeń wokół niej, aby głowa i kończyny nie stykały się z krawędzią kadru. Tak wykonane zdjęcia mogą sprawiać wrażenie niedopracowanych, a poza tym trudno będzie je skadrować w programie do edycji zdjęć.
Oczywiście nie oznacza to, że zawsze musisz fotografować pełne sylwetki osób. Podobna zasada dotyczy jednak także bliskich portretów. Jeśli „obcinasz” kawałek postaci, postaraj się to zrobić tak, aby na zdjęciu wyglądało to naturalnie – np. w połowie łydki, uda, ramienia lub czoła. Unikaj przecięcia krawędzi kadru np. na linii czoła i włosów, w łokciu, kolanie czy miejscach zgięcia. To bowiem może sprawiać wrażenie, że fotografowanej postaci jest na Twoim zdjęciu po prostu „za ciasno”.
Jeśli wykonujesz portret z bliska, staraj się utrzymać obiektyw aparatu na linii oczu fotografowanej postaci i nie podchodź do niej zbyt blisko. Zmiana wysokości oraz duże zbliżenie są błędami, które mogą spowodować zniekształcenia na zdjęciu – np. większy nos lub nienaturalnie szerszą twarz. Jeśli natomiast fotografujesz całą postać, dla zachowania odpowiedniej proporcji staraj się utrzymać obiektyw mniej więcej w połowie jej wysokości lub nieco wyżej.
- Piony i poziomy
Jak wygląda kadrowanie w przypadku wykonywania szerokich kadrów? Np. ulicy, budynków lub zapierających dech w piersiach widoków? Tu bardzo istotną kwestią jest zachowanie odpowiednich pionów i poziomów na zdjęciu. Krzywa wieża w Pizie to jeden z najpopularniejszych „krzywych” budynków na świecie, które dobrze wyglądają na fotografii, gdy niemal przewracają się na bok. Jeśli jednak inne elementy będą na zdjęciu równie „krzywe” to jest to błąd!
Na co zwracać uwagę? Tutaj rada dotycząca fotografowania osób w połowie ich tułowia się nie sprawdzi, bowiem nie sposób wykonać zdjęcia w połowie kilkunastopiętrowego budynku. Staraj się więc fotografować tak, aby linia horyzontu zawsze przebiegała w poziomej linii prostej, a elementy, które przecinają kadr z góry na dół będą wyglądać naturalnie. Te niższe pozostaną pionowe, zaś te wysokie będą „zbiegać się” do góry, ale tak przecież widzi je także nasze oko.
2. Kompozycja
Kompozycja w fotografii jest bardzo ściśle powiązana z kadrowaniem. Jeśli wiemy już JAK umieszczać elementy w kadrze, zastanówmy się teraz GDZIE powinny one znaleźć się na zdjęciu. Oto najpopularniejsze zasady kompozycji:
- Reguła trójpodziału
Reguła trójpodziału to chyba najczęściej stosowana reguła, jeśli chodzi o kompozycję w fotografii. Na czym polega? Wyobraź sobie, że kadr, który widzisz na ekranie Twojego aparatu został podzielony liniami: 2 w pionie i 2 w poziomie na 9 równych części. Większość aparatów – nawet tych w smartfonach – pozwala wyświetlić pomocnicza siatkę, dzięki której możesz widzieć linie „nałożone” na fotografowane ujęcie. Siatka pomaga nie tylko zachować odpowiednie piony i poziomy, ale także wskazuje miejsca, w których warto umieszczać główne i mocne elementy kadru. To cztery punkty przecięcia się linii, które nazywane są także mocnymi punktami obrazu – umieszczenie motywu właśnie w nich (lub okolicy samych linii) sprawia, że zdjęcie wydaje się harmonijne, a elementy zachowują odpowiednią równowagę.
- Kadr centralny
Kadr centralny wykorzystywany jest znacznie rzadziej w fotografii, choć mogłoby się wydawać, że to najbardziej naturalny sposób kadrowania. Umieszczenie głównego motywu w samym centrum zdjęcia sprawdza się jednak wtedy, gdy za nim znajduje się niewiele elementów. To świetne rozwiązanie np. na portret na tle morza lub ujęcie pojedynczych rzeźb natury na tle zachwycających gór.
Jak fotografować widoki?
Horyzont możesz potraktować jak ważny element Twojego kadru i pamiętając o tym, by zawsze był prosty, możesz umieścić go na jednej z linii przecinających kadr – wyższej lub niższej. Ważne, aby linia horyzontu przecinała fotografię na wysokości 2/3 obrazu. Dzięki temu zaprezentujesz to, co w danej scenie jest bardziej istotne. Wyjątkowe kolory nieba podczas zachodu słońca lub ciekawy motyw na plaży. Horyzont przecinający zdjęcie w połowie sprawdza się natomiast w nielicznych przypadkach – np. gdy chcesz zaprezentować lustrzane odbicie w wodzie itp.
3. Światło
Nie da się ukryć, że światło to najważniejszy element fotografii – bez niego nie zostanie zarejestrowany obraz. W tym poradniku nie będziemy skupiać się na fotografowaniu z blendą lub tym, jak robić zdjęcia z lampą błyskową. Zajmijmy się jedynie światłem naturalnym, czyli takim, jakie zapewnia nam słońce – w końcu to z jego „pomocą” najczęściej wykonujemy zdjęcia.
- Ostre światło, czyli jak fotografować w południe
Południe to najtrudniejsza pora dnia, jeśli chodzi o fotografię. Słońce znajduje się wtedy wysoko nad horyzontem i rzuca bardzo krótkie, ale wyraźne i kontrastowe cienie. Może to powodować, że na jednej scenie zarejestrujemy zarówno bardzo mocno oświetlone punkty, jaki miejsca, które są zupełnie ciemne. Jak sobie z tym radzić? Jeśli fotografujesz ludzi, staraj się, by słońce oświetlało ich twarz z boku i nieco z tyłu. Dzięki temu unikniesz cieni rzucanych przez nos i podbródek. Jeśli to możliwe, poszukaj także zacienionych miejsc – np. alejki w parku z drzewami, których liście stworzą „parasol”.
Fotografując szersze sceny – np. zabytki i uliczki, staraj się poszukiwać takich ujęć, by zminimalizować duże różnice w oświetleniu. Czasem wyraźne kontrasty mogą dać bardzo ciekawy efekt, a czasem warto wrócić w to samo miejsce o innej porze dnia – np. w porze tzw. złotej godziny.
- Złota godzina, czyli golden hour w fotografii
Złota godzina w fotografii to najlepszy czas na fotografowanie – szczególnie, jeśli chodzi o naturę. Golden hour to jednak określenie nieco na wyrost, bo czas ten trwa zwykle od kilku do kilkunastu minut bardzo wcześnie rano i tuż przed zachodem słońca. To moment, w którym słońce znajduje się bardzo nisko nad horyzontem i rzuca długi cienie. Jego promienie przebijają się pomiędzy tym, co fotografujesz. Gwarantujemy, że dla takich ujęć warto wstać nad o 4 nad ranem.
- Miękkie światło
Miękkie światło to najlepsze światło naturalne do fotografowania. Mamy z nim do czynienia wtedy, gdy na zewnątrz jest jasno, ale niebo jest nieco zachmurzone i światło, które do nas dociera, jest rozproszone. To właśnie dzięki niemu tworzą się płynne przejścia między cieniami, a jasnymi elementami i pozwala ono tworzyć bardziej plastyczne zdjęcia. To idealne światło szczególnie do portretów.
4. Patrz, naucz się widzieć i eksperymentuj!
Oglądaj! Aby robić lepsze zdjęcia po prostu oglądaj – jak najwięcej innych zdjęć, jak najwięcej filmów, jak najwięcej obrazów. Po prostu otaczaj się nimi, analizuj jak zostały wykonane i szukaj inspiracji. Co warto oglądać?
- albumy topowych fotografów,
- zdjęcia, które tworzą już historię fotografii,
- profile na takich serwisach, jak 500px.com,
- profile fotografów w mediach społecznościowych,
- grupy na Facebooku,
- profile na Instagramie – zarówno fotografów, jak i profile, które prezentują najciekawsze zdjęcia innych użytkowników,
- serwisy takie, jak BoredPanda.com,
- seriale i filmy,
- obrazy, dzieła sztuki, ilustracje, a nawet komiksy.
A poza tym staraj się cały czas patrzeć na świat tak, jak gdyby Twoje oczy były Twoim aparatem. Idąc do pracy tą samą drogą lub wybierając się na niedzielny spacer miej zawsze przy sobie aparat. Spróbuj zauważyć coś, co na co dzień nie było widoczne. Zobacz budynki z innej perspektywy, popatrz na ludzi śpieszących na tramwaj, poszukaj scen wartych fotografowania. Pomyśl w jaki sposób możesz je skomponować i… wykonaj zdjęcie.
Gdy wiesz już wszystko na temat podstaw kompozycji, kadrowania i światła, teraz czas, by o tym… zapomnieć. Nie bój się eksperymentów, szukaj własnych pomysłów na zdjęcia i świadomie łam wszelkie reguły i zasady. Sprawdź, jakie zdjęcie uda się wykonać nocą. Sfotografuj coś z innej perspektywy, baw się kształtami i geometrią na zdjęciach i nie przestawaj robić kolejnych fotografii.
5. Nie bój się krytyki
Jeśli chcesz robić naprawdę dobre zdjęcia to pozwól je oglądać innym. Możesz założyć konto na Instagramie, Pintereście, wspomnianym już 500px.com lub po prostu pokazywać najbliższym w wersji cyfrowej lub papierowej. Poproś oglądających – szczególnie rodzinę, przyjaciół i znajomych – by nie tylko ocenili Twoje zdjęcia. Niech opowiedzą o tym, co czują lub co wyobrażają sobie, gdy je widzą. Dzięki temu dowiesz się czy Twoje fotografie im się podobają, a także czy udało Ci się uchwycić najważniejszy dla Ciebie motyw lub magię fotografowanej chwili.
Mamy nadzieję, że nasze porady przydadzą Ci się nie tylko w wakacje, ale przez cały rok. W końcu w każdym miejscu i każdym aparatem można wykonać naprawdę świetną fotografię.
Powodzenia!